Luisteren

Laat de herinneringen aan Jezus wat op je inwerken. Wat voor samenleving ontmoet je erin? Welk wereldbeeld hadden de mensen? Wat voor soort ‘rabbi’ was Jezus? Wat viel je op in zijn woorden en daden? Wat voor mensen trok hij aan? Wat voor weerstand riep hij op?

Onze Vader

In de oudheid was de idee dat alle mensen van waarde zijn een rare gedachte. Classicus Tom Holland (Heerschappij) argumenteert dat de ontwikkeling hiervan uiteindelijk teruggaat op de impact van Jezus. Ik denk dat dat klopt: wie God werkelijk liefheeft kan niet om de kinderen heen die de hemelse Vader zo radicaal liefheeft. In plaats van schepselen zijn we kinderen. Het verhaal van de verloren zoon, het verloren schaap en de verloren penning, vertelt van de irrationele liefde van God voor wie wij verloren of mislukt vinden. De liefde voor je eigen kind blijft ondanks alles. Jezus doorbreekt de gedachte dat je respect moet verdienen met de overtuiging dat alle mensen kinderen van God zijn en daarmee broeders en zusters. Wat vind je van de stelling dat de omgang met God als ‘abba’ in plaats van als koning de transformatie is van wij/zij-denken naar zoiets als universele menselijke waardigheid?

Opstanding en genezing

Hoe vind je het dat de ‘opstandingservaringen’ tot de vroegste en meest gekoesterde herinneringen aan Jezus behoren? Zijn vrienden en zijn broer Jacob (die hem eerder een aansteller vond), vertelden dat ze hem na zijn kruisiging als de levende Heer ontmoet hebben. Veel bijbelwetenschappers, ook al geloven ze niet in de fysieke mogelijkheid van een opstanding uit de dood of in bovennatuurlijke genezingen, erkennen die ervaringen als historisch betrouwbaar. Ze zouden de drijvende kracht zijn achter de groeiende overtuiging dat Jezus onschuldig gedood was, dat hij de weg wees van een vertrouwen op God dat sterker is dan de dood en dat hij daadwerkelijk een of de zoon van God is. Psychologen kennen immers het verschijnsel van psychosomatische klachten en spirituele ervaringen, met name in samenlevingen waar mensen onder grote druk staan.

Wat was het in het contact met Jezus waardoor mensen een heilzame werking op hun psychische en lichamelijke klachten ervaarden? Kan die vorm van omgang nog heilzaam zijn in onze tijd en samenleving? In welke zin ervaren mensen van vandaag hem ‘als levend’? Onderzoek wijst uit dat mensen samen betere beslissingen nemen dan alleen, zelfs als die ander alleen maar in je hoofd zit (maar dan vooral als die ander voor jou een bron van verstand, wijsheid en liefde is).

Christelijk?

Denk je dat iemand een volgeling kan zijn ‘op de weg’ van de Joodse rabbi Jezus, zonder dat hij of zij christen is en/of gelooft in zijn opstanding uit de dood? In hoeverre vind je het label 'christelijk' een individuele keuze of meer een feitelijke vaststelling van zijn impact op onze cultuur?