Kijk hier voor een overzicht van de Joodse geschiedenis en de Romeinse keizers.

Toelichting

• De moderne chronologie is met name gebaseerd op de geboorte in Matteüs onder Herodes de Grote en de kindermoord in Bethlehem (zo'n twee jaar voor Herodes' dood in 4 voor Christus), het 15e jaar van Tiberius en de leeftijd van Jezus uit Lucas, en de astronomisch berekende jaren (30 en 33) voor het Joodse Paasfeest op de donderdag (de dag van de week in Marcus, Matteüs en Lucas, maar niet in Johannes). De astronomie geeft overigens een schijnnauwkeurigheid omdat de Joodse kalender anders in elkaar zit. De moderne chronologie kent drie varianten:
  • 29/30. Een optreden van Jezus in het jaar 29/30 krijgt de voorkeur van hen die de 3 en 14 jaar in de brief van Paulus aan de Galaten interpreteren als 17 jaar tussen zijn bekering in Damascus en een apostel-concilie vóór de lange reis in Handelingen waarin Paulus voor gouverneur Gallio geleid wordt (Hand 18:12). 
  • 27/30. Omdat het jaar 30 heel weinig tijd overlaat voor het optreden van Johannes en Jezus (en dus voor het verhaal van de evangeliën) pleiten sommigen voor een afwijkende interpretatie van het 15e jaar van Tiberius, twee jaar eerder dan gebruikelijk in de oudheid. Dat geeft een driejarig optreden van Jezus in de jaren 27 tot 30.
  • 30/33. Wie wil vasthouden aan de gebruikelijke datering van de regering van Tiberius én aan een langere missie, kiest voor driejarig optreden in de jaren 30 tot jaar 33; je interpreteert dan Paulus en Handelingen wat minder dwingend. 

De moderne chronologie impliceert een grote fout in de chronologie van Lucas en beschadigt daarmee zijn zelf-presentatie als historicus. Sommige wetenschappers willen vanwege die fouten en vanwege theologische verschillen tussen Handelingen en de brieven, het leven van Paulus niet reconstrueren met behulp van Handelingen. Vandaar de vraagtekens in de onderste cellen van deze kolom.

• De auteur van Lucas en Handelingen gebruikte de gouverneurs, koningen en keizers voor de chronologische setting van zijn verhaal. Lucas gebruikte geen uniforme jaartelling, zoals je bij de achtergrondinformatie aan het einde van hoofdstuk 10 kunt lezen. Zijn chronologie moeten we dus benaderen vanuit de door ons gereconstrueerde data van de bestuurders die hij noemt, de leeftijd van Jezus en de geïmpliceerde duur van bepaalde activiteiten in zijn verhaal. Dat kan ook, mits je alleen naar Lucas kijkt, zonder rekening te houden met de geboorteverhalen in Mattheüs. Zo gelezen, zou je concluderen dat Lucas Jezus geboren laat worden wanneer Quirinius het bestuur overneemt van Herodes de Ethnarch (de zoon van Herodes de Grote, ook bekend als Archelaüs). De kruisiging in Lucas zou je dan zo laat mogelijk plaatsen in de bestuursperiode van Pilatus (26-36; merk op dat ook Josephus de kruisiging als laatste daad van Pilatus vermeldt), als de Jezus van Lucas in zijn dertigste levensjaar is.
• De kerkvaders die enkele eeuwen later de gegevens interpreteerden waren alleen vertrouwd met de jaartallen voor de keizers. De data voor koningen en gouverneurs waren niet eenvoudig beschikbaar. Ze rekenden het geboortejaar uit op basis van het 15e jaar van Tiberius en de leeftijd van Jezus (Luc 3), begrepen als 30 jaar kort nadat Johannes de Doper begon. Het jaar van de kruisiging werd afgeleid uit de duur van zijn optreden (drie paasfeesten). Eusebius van Caesarea spreekt van een reis van Petrus naar Rome in het tweede jaar van Claudius.
• De monnik Dyonisius Exiguus, die begin zevende eeuw het Anno Domini terugrekende maakte geen rekenfouten zoals vaak beweerd wordt; hij gebruikte gewoon een andere methode en andere uitgangspunten. Hij rekende de christelijke bepaling van de jaarlijkse datum voor Pasen (ontwikkeld in Alexandrië) terug naar de symbolisch meest betekenisvolle jaren voor de kruisiging en de geboorte van Jezus. Hij had een voorkeur voor een datum voor de geboorte van Jezus, juist als de dagen weer toenemen. De geboortedatum voor Johannes de Doper valt dan op 24 juni, 6 maanden eerder (Luc 1:36), als de dagen weer afnemen. Johannes zei immers over Jezus: "Hij moet toenemen, ik moet afnemen" (Joh 3:30).